İhtiyaç Değerlendirme aracının tanımı:

İhtiyaç Değerlendirme Aracı, bir insan hakları yaklaşımına dayanılarak geliştirilmiştir ve engelli göçmenlerin değerlendirilmesi amacıyla, AMiD projesi kapsamında kullanılmaktadır. NAT, engelliliği değerlendirme sürecinde bireyin öncelikli ihtiyaç ve tercihlerini belirlemek için UNCRPD ilkelerini izler. Bu nedenle NAT soruları, bireye sesini duyurma fırsatı vermek için kullanıcı dostu ve erişilebilir bir şekilde tasarlanmış ve geliştirilmiştir. NAT Avrupa genelinde verimli bir koordinasyona, bilgi paylaşımına, değerlendirme, karşılaştırma ve analize olanak tanıyacaktır.

İlkeler

1. İnsan Hakları: NAT, insan haklarını destekleyen bir araç olarak görülmektedir. Araç, tıbbi bir görüntüleme testi olmaktan çok, bireyin ihtiyaç ve tercihlerinin, engelliliğe yönelik tavırların merkezinde yer aldığı, UNCRPD ilkelerini izleyen, insan haklarına dayalı bir araç olarak düşünülmelidir.
2. Multidisipliner yaklaşım: NAT, mümkün olan en erişilebilir ve kullanıcı dostu araç olacak şekilde tasarlanmış ve geliştirilmiştir. Bu yaklaşım, farklı profesyonel profillerin NAT’ı günlük çalışmalarında benimseyebilmesi kullanabilmesini sağlar. NAT ilkeleri ve genel olarak AMiD projesi tarafından ele alınan ‘engellilik’ ve ‘göçmenlik’ konularında daha fazla bilgi edinmek isteyenler AMiD eğitim modüllerini inceleyebilirler.
3. Hümanist: NAT’ta yer alan sorular, açık-uçlu sözcük ve cümlelerle ifade edilmiştir. Bu, göçmene, ihtiyaç ve isteklerini daha ‘doğrudan’ tipte sorulan soruları yanıtlarken hissettiği baskı olmadan ifade etme olanağı sağlar. Böylece göçmen dostça bir ortamda kendisini rahat hissederek, kişisel hikayesini daha rahat bir şekilde anlatabilecektir.

İhtiyaç Değerlendirme Aracı’nın (Needs Assessment Tool) amacı nedir?

Avrupa Birliği’nin demografik görünümü, engelli kişilerin önemli bir azınlığı oluşturduğu ve sayıları giderek artan göçmen ve mülteci nüfusu sonucunda sürekli bir artışla çeşitleniyor. Birleşmiş Milletler Engelli İnsan Hakları Konvansiyonu’na göre ‘engelli kişiler, karşılıklı iletişimde çeşitli bariyerler sonucunda topluma başkalarıyla eşit şartlarda, tam ve etkin şekilde katılamayan, uzun süreli fiziksel, akılsal, zihinsel veya duyusal bozukluklara sahip bireylerdir’ (UNCRPD, 2006, madde 1, s. 4).

AMiD projesi, engelli göçmenlerin değerlendirilmesinde Yerel Yönetimler ve Sivil Toplum Kuruluşları arasında iş birliğini iyileştirerek, ortak bir Avrupa Birliği yaklaşımının sistematik hale getirilmesini kolaylaştıracaktır.

Bu araç niçin geliştirildi?

NAT, Avrupa Birliği ülkelerine ulaşan engelli göçmenleri tanımlamakta kullanılan interaktif bir platformdur. NAT’ın hedefleri aşağıda verilmektedir:

• STK’ları ve yerel yönetimleri, AB’deki engelli göçmenleri uygun müdahalelerle değerlendirmeleri ve desteklemeleri için yetkilendirmek.
• Bu göçmenlerin, iltica prosedürünün ve/veya kabul sürecinin herhangi bir aşamasında kullanmak üzere, kayıt işlemlerini iyileştirmek.
• Göçmenler ve/veya engelli kişilerle çalışan multidisipliner uzmanların bilgilerini artırmak ve müdahale becerilerini iyileştirmek.
• Uygun destek hizmetlere erişim sağlamak.

NAT, Avrupa Birliği’ni ve AB’ye Üye Ülkeleri, Birleşmiş Milletler Engelli İnsan Hakları Konvansiyonu (UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities), Kabul Koşulları Yönergesi (Reception Conditions Directive) (2013/33EU) ve İltica Prosedürleri Yönergesi (Asylum Procedures Directive) (2013/32/EU) kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirme sürecinde desteklemek için tasarlanmıştır:

• Kimlik tespiti, uluslararası koruma başvurusu yapıldıktan makul bir süre sonra gerçekleştirilmeli ve sürekli olmalıdır (Madde 22 RCD değişikliği ve Madde 24 APD değişikliği).
• Bu durumda Üye Ülkeler, özel kabul desteğine (Madde 21 RCD değişikliği) ve özel prosedür garantilerine (Rapor 29 APD değişikliği) ihtiyaç duyan başvuru sahiplerinin özel durumunu dikkate alma yükümlülüğü altına girerler. Üye Ülkeler bu aracı daha kapsamlı bir kimlik tespit mekanizmasının yapısına dahil edebilirler. Kullanım yöntemleri, ulusal oluşuma ve ihtiyaçlara bağlı olacaktır. (kaynak: IPSN aracı)

Bu aracı kimler kullanmalıdır?

Sorumlu çalışan
‘Sorumlu çalışan’ terimi, uluslararası koruma için yapılan mülakata potansiyel olarak katılabilecek ve başvuru sahibi ile karşılıklı iletişim kurabilecek herkesi içeren, genel bir şekilde kullanılmaktadır. Terim, örneğin kayıt memurlarını, resepsiyon memurlarını, sosyal görevlileri, karar verme mekanizmasının atadığı vaka istihbarat görevlilerini, göçmenlerle doğrudan çalışan ön büro/saha personelini, STK müdürleri/yöneticileri, kamu çalışanlarını, gönüllüleri vb. içerebilir. Bu aracı kullanmak için tıp, psikoloji ve ilgili diğer alanlarda uzman bilgisine gerek yoktur. Araç özellikle engelli kişilerde kimlik tespiti için tasarlanmıştır; bu nedenle kimlik tespiti sadece ‘başlangıç niteliğinde’ olabilir ve takip için bir uzmana başvurulması gerekebilir. Ayrıca araç, tek bir sorumlu çalışana yönelik olduğundan, kimlik tespiti ve destek için, farklı alanlardan başka uzmanları da içeren multidisipliner bir yaklaşım önemle tavsiye edilir ve ‘iyi uygulama’ olarak desteklenebilir. Uluslararası koruma için başvuru sahipleri ile iletişim kuran diğer tüm görevliler için de yararlı olabilir. Çalışan, görüşülen kişinin verebileceği yanıltıcı veya yanlış bilgilerden sorumlu olmayacaktır.

Aracın farklı bölümleri nasıl kullanılmalı?

Aracı öncelikle kimlik tespiti sürecini ele almak ve başvuru sahiplerine daha bütünsel ve daha insani bir şekilde destek sağlamak için tasarladık. NAT, elinizdeki vakaya, önceden sahip olduğunuz bilgi türüne ve kimlik tespit işleminin amacına bağlı olarak farklı şekillerde kullanılabilir. NAT hem kimlik tespit sürecinden geçen başvuru sahipleri hakkında bilgi toplamaya, hem de onları mevcut hizmetlerle desteklemeye odaklanır. Bu nedenle, göstergelerden yararlanmak normalde 'adım 1' olarak dikkate alınır. Öncelikle lütfen araç hakkında bilgi edinerek, ona alışmaya çalışın. Bu aşamada sorumlu memur sıfatıyla sizden başvuru sahibine daha samimi yaklaşarak, mülakat için dostça bir atmosfer yaratmanız istenir. Örneğin kendilerini dürüstçe ifade etme fırsatını tanımak için, onlardan kişisel geçmişlerini (Soru 1) anlatmalarını isteyebilirsiniz. Ayrıca, verilen tüm soruların izlenmesinin gerekli olmadığı da önemle not edilmelidir. Örneğin, başvuru sahibinin kişisel öyküsüne ilişkin gerekli bilgileri aldığınızı düşünüyorsanız veya başvuru sahibi ek bilgiler vermeye istekli değilse, bir soruyu atlayabilir ve “Sonraki” düğmesine tıklayarak bir sonrakine geçebilirsiniz.

Ardından, vaka hakkında topladığınız bilgilere, önceden sahip olduğunuz diğer bilgilere ve güncel bilgi ve deneyimlerinize dayanarak, her bir göstergenin üzerinden geçerek ve nihai bir rapor oluşturarak ('adım 2') bir değerlendirme yapmanız gerekecektir. İltica sistemindeki görevinize bağlı olarak başvuru sahibine en uygun desteği sağlamak için, araçta verilen listeden ilgili bir organizasyon önerebilirsiniz ('adım 3'). Lütfen mülakatın sonunda başvuru sahibine tüm sürecin bir parçası olarak özet bir bilgi verin ('adım 4').

Kimlik tespiti ve değerlendirme bireysel bazda yapılmalıdır. Bu araç, engelli bireyleri tanımlamak ve kimlik tespit işlemi sırasında pratik destek sağlamak için geliştirilmiştir. Bu nedenle amacı, başvuru sahiplerini belirli kategorilere atamak veya birbirinden farklı potansiyel ihtiyaçlara tek bir çözüm sunmaktan çok, belirli bir başvuru sahibinin bireysel ihtiyaçlarının ele alınmasını ve desteklenmesi için uygun bir kuruluşun önerilmesini sağlayabileceği bir süreçte kullanıcıya rehberlik etmektir. Bir kullanıcı olarak ihtiyaçlarınıza ve kimlik tespit işleminin tamamlanıp tamamlanmamasına bağlı olarak, soruları (göstergeler) kullanabilir veya ilgili kategoriye ve ilgilendiğiniz belirli destek aşamasına doğrudan erişebilirsiniz.

Yazdırılabilir bir rapor: İhtiyacınız olan tüm bilgileri topladığınıza inandıktan sonra, kimlik tespiti bilgilerini özetleyen ve gerçekleştirilecek olası eylemleri ana hatlarıyla belirten bir raporu kaydedebilir veya yazdırabilirsiniz.

Proje hakkında daha fazla bilgi edinmek için lütfen tıklayın.